Letnie miesiące to czas, w którym wzrost temperatury powoduje zwiększoną aktywność gruczołów potowych. To zjawisko naturalne – organizm w ten sposób reguluje swoją temperaturę. Jednak u niektórych osób potliwość przybiera formę nadmierną, utrudniając codzienne funkcjonowanie. Kiedy warto potraktować to nie jako niedogodność sezonową, ale objaw problemu zdrowotnego?
Czym różni się fizjologiczna potliwość od nadmiernego pocenia?
Pocenie się to naturalna reakcja organizmu, która pomaga utrzymać optymalną temperaturę ciała. Wzmożona potliwość w gorące dni, podczas wysiłku fizycznego czy w stresujących sytuacjach jest zupełnie normalna. Problem zaczyna się, gdy pot pojawia się bez wyraźnej przyczyny – np. w chłodnych pomieszczeniach, w nocy lub przy minimalnym wysiłku – i dotyczy głównie pach, dłoni, stóp czy twarzy.
Nadpotliwość, czyli hiperhydroza, może mieć charakter pierwotny (bez uchwytnej przyczyny, często uwarunkowana genetycznie) lub wtórny – związany z chorobami tarczycy, cukrzycą, otyłością czy zaburzeniami nerwowymi. Również niektóre leki, w tym przeciwdepresyjne i hormonalne, mogą nasilać potliwość. Warto obserwować, czy problem nie nasila się niezależnie od pogody – to kluczowy sygnał, by skonsultować się z lekarzem.
Jakie problemy zdrowotne mogą się kryć za nadpotliwością?
Wzmożona potliwość może być objawem poważniejszych schorzeń. Jedną z najczęstszych przyczyn wtórnej hiperhydrozy są choroby tarczycy – zwłaszcza nadczynność, której towarzyszą również spadek masy ciała, nerwowość i bezsenność. Inne przyczyny to cukrzyca, infekcje wirusowe i bakteryjne, zaburzenia hormonalne (np. menopauza) czy choroby neurologiczne, takie jak choroba Parkinsona.
U niektórych pacjentów nadmierna potliwość może być pierwszym objawem zaburzeń metabolicznych lub towarzyszyć silnemu stresowi i stanom lękowym. W takich przypadkach warto wykonać podstawowe badania laboratoryjne, w tym poziom TSH, glukozy i elektrolitów. Zignorowanie objawu może skutkować jego nasileniem i znacznym pogorszeniem komfortu życia – nie tylko latem.
Jak leczyć wzmożoną potliwość? Nowoczesne podejścia medyczne
Leczenie nadpotliwości zależy od jej przyczyny i nasilenia. W lżejszych przypadkach pomocne są antyperspiranty z solami glinu, które blokują ujścia gruczołów potowych. Dla osób z bardziej nasilonymi objawami stosuje się zabiegi z użyciem toksyny botulinowej (botoks), która czasowo blokuje wydzielanie potu w określonych miejscach.
Dostępne są również jonoforeza i laseroterapia, a w skrajnych przypadkach – leczenie chirurgiczne. Jeśli przyczyną potliwości są choroby ogólnoustrojowe, kluczowe jest leczenie podstawowe – np. unormowanie poziomu hormonów tarczycy czy kontrola cukrzycy. Warto pamiętać, że wzmożona potliwość to nie tylko defekt estetyczny, ale objaw medyczny, który można i warto skutecznie leczyć – także w miesiącach letnich.